Birikimli Hayat Sigortası Caiz mi? İslami Açıdan Değerlendirme

Birikimli hayat sigortası, hem sigorta güvencesi sunan hem de uzun vadeli birikim imkânı sağlayan finansal ürünlerden biridir. Ancak birçok kişi bu sistemin dini açıdan caiz olup olmadığını merak etmektedir. Özellikle faiz, belirsizlik (garar) ve kumar (meysir) gibi kavramların işin içine girmesi, İslam hukuku açısından tartışmalara yol açmaktadır.

Birikimli Hayat Sigortası Nedir?

Birikimli hayat sigortası, sigorta sahibinin ödediği primlerin bir kısmının güvence, bir kısmının da yatırım amaçlı değerlendirilmesi üzerine kuruludur. Vade sonunda poliçe sahibi ya da vefat durumunda mirasçıları belirli bir ödeme alır. Bu açıdan hem tasarruf hem de güvence sağlamaktadır.

Diyanet’in Görüşü

Türkiye’de Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yapılan açıklamalarda, faiz ve belirsizlik unsuru içeren sigorta türlerinin caiz olmadığı belirtilmektedir. Özellikle birikimli hayat sigortalarında:

• Primlerin faizli yatırım araçlarında değerlendirilmesi,
• Ödeme garantisinin faiz üzerinden hesaplanması,
• Sigortacının kâr zarar ortaklığına dayanmayan bir sistemle çalışması

gibi nedenlerle faiz (riba) şüphesi bulunduğu ifade edilmektedir. Bu sebeple birikimli hayat sigortasının, mevcut haliyle caiz olmadığı yönünde görüşler ağırlıktadır.

Katılım Sigortacılığı (Takaful) Alternatifi

İslami finans prensiplerine uygun olarak geliştirilen katılım sigortacılığı veya diğer adıyla takaful, faizsiz esaslara dayalı bir sistemdir. Bu modelde:

• Sigortalılar karşılıklı yardımlaşma esasına göre katkı payı öder,
• Fonlar faizsiz yatırım araçlarında değerlendirilir,
• Kar ve zarar paylaşımı sigortalılarla birlikte yapılır.

Dolayısıyla, dini hassasiyetleri olan kişiler için birikimli hayat sigortasına alternatif olarak katılım sigortası daha uygun bir seçenek olabilir.

Sonuç

Birikimli hayat sigortası, yatırım ve güvence sağlayan bir sistem olsa da, faiz ve belirsizlik unsurları nedeniyle İslam alimlerinin büyük çoğunluğu tarafından caiz görülmemektedir. Dini hassasiyetleri olan kişiler için katılım sigortacılığı sistemleri tercih edilebilir.