Maymun çiçeği virüsü, insanlarda ve öteki hayvanlarda maymun çiçeği hastalığına yol açan çift sarmallı DNA’ya sahip zoonotik bir virüstür. Virüs rahat yayılmaz; bir fert yalnızca enfekte bir hayvan veya insanla yakın temas halindeyken enfekte olabilir.

Maymun Çiçeği Nedir? Emareleri nedir?

Maymun çiçeği virüsünün ilk vakası 1958’de kaydedildi. Maymun kolonilerinin tutulduğu bir araştırma merkezinde çiçek hastalığı benzeri bir hastalık salgını yaşandı. Bir kişi bu virüsü, bir hayvandan veya insandan kapabilir. Virüs gözle görülmese bile deri, solunum organları yada mukoza zarları yöntemiyle bulaşabilir. Hayvandan insana bulaşma, bir hayvan bir kişiyi ısırdığında veya vücut sıvısı ile doğrudan temas esnasında meydana gelebilir.

Enfeksiyonların erken emareleri, enfekte olduktan ortalama bir veya iki hafta sonrasında ortaya çıkmaya adım atar. Hastanın ateşi, baş ağrısı, ödem, sırt ve kas ağrıları vardır. Vücut derecesi yükseldikçe, hasta yüzde süregelen, avuç içi ve ayaklar dahil vücudun diğer bölgelerine yayılan bir döküntü geliştirir. Döküntü ateş başladıktan 1 ila 5 gün sonrasında ortaya çıkabilir. Döküntü genellikle önce ağızda veya yüzde olmak üzere düz, kırmızı lekeler olarak adım atar. Daha sonra vücudun diğer bölgelerine yayılır ve ayak tabanlarında, ağız içinde, cinsel organda yahut gözlerde görülebilir. Sonucunda püstüllere (sarımsı sıvıyla dolu lezyonlar) dönüşür ve daha sonrasında kabuklanarak düşer. Semptomlar çoğu zaman 2 ile 4 hafta sonrasında düzelir. Çocuklarda ve bağışıklığı düşük olan kişilerde belirtiler daha şiddetli olabilir. 

Maymun Çiçeği Virüsü Tedavisi Var mı?

Tedavi, semptomların kısmen giderilmesiyle sınırı olandır. Salgınlar, hastaları izole ederek ve etraflarında sıkı hijyen sağlayarak önlenir. Semptomatik maymun çiçeği enfeksiyonu tedavisi temel olarak şunları ihtiva eder:

Yara bakımı,

Acı kontrolü,

Bakteriyel enfeksiyonların ve diğer komplikasyonların tedavisi.

İnsanlarda maymun çiçeği enfeksiyonu için spesifik antiviral tedavilerin klinik etkinliği hakkında sınırlı veri mevcuttur. Bu antiviraller ilk olarak çiçek hastalığını tedavi etmek için geliştirildiğinden bazı durumlarda maymun çiçeği tedavisine de yardımcı olabilirler.

Maymun Çiçeği Öldürür mü?

Çoğu insan maymun çiçeği hastalığı hemen sonra sorunsuz bir şekilde iyileşmektedir. Bununla birlikte, komplikasyonlar içinde ikincil enfeksiyonlar, zatürre, sepsis (enfeksiyona şiddetli tepki), ensefalit (beyin iltihabı) ve görme kaybıyla neticelanan göz enfeksiyonu sayılabilir. Daha büyük cilt lezyonları iyileştiklerinde iz bırakabilir. Nadiren ölüm meydana gelmekle beraber, bu durum bireyin sahip olduğu virüs türüne (Kongo Havzası yada Batı Afrika) bağlı olarak vakaların yüzde 1 ile 10’u arasında olduğu tahmin edilmektedir.

Maymun Çiçeği Önlenebilir mi?

Maymun çiçek hastalığını önlemeye yardımcı olabilecek bazı yöntemler şu şekildedir:

Çiçek hastalığına karşı aşılama, maymun çiçeği hastalığını önlemede yüzde 85 etkilidir.

Batı veya Orta Afrika’ya seyahat edenler, vahşi hayvanlarla yada maymun çiçeği virüsünü taşıyabilecek herhangi bir hayvanla temastan kaçınmalıdır. 

El hijyeninin üst düzeyde olması sizi enfeksiyondan koruyabilir. Maymun çiçeği olan birine bakıyorsanız, eldiven, yüz maskesi, gözlük ve tek kullanımlık önlük benzer biçimde kişisel koruyucu ekipmanları kullanılması gerekir.

Maymun çiçeği hastalığı teşhisi konulursa, kişilerin doktorunun talimatlarına gore öteki insanlardan kendisini izole etmesi gerekir. Tüm cilt lezyonları tamamen iyileşene, kabuklar dökülene ve yeni bir cilt tabakası oluşana kadar temas takip edeni ve enfekte kişilerin izolasyonu sağlanmalıdır.